Ανακοίνωση για τους νέους Αυτοκινητόδρομους Αττικής

Καμία ανοχή στην Αττική Οδό!

Αντίσταση στο μοντέλο ζωής και πόλης που μας σερβίρουν

Από το 2006 περιμέναμε τη νέα πρόταση της κυβέρνησης για τις επεκτάσεις της Αττικής Οδού στα νότια προάστια και απάντηση δεν παίρναμε. Γνωρίζαμε πως οι πρώτες κινητοποιήσεις των κατοίκων της περιοχής είχαν θορυβήσει το Υπουργείο, το οποίο πραγματικά αποφάσισε να εξαντλήσει κάθε όριο (τεχνικό και πολιτικό) ώστε να αποφύγει τις όποιες αντιδράσεις και να κατασκευάσει τους δρόμους. Στις 2 Ιουνίου 2008, λοιπόν, αποφάσισε να ανακοινώσει το «τελικό» του σχέδιο για τους νέους αυτοκινητόδρομους της Αττικής.

Το σχέδιο αυτό αιφνιδίασε όλους όσους ασχολούνταν το προηγούμενο διάστημα με το θέμα, καθώς παρουσιάζει εκτεταμένες υπογειοποιήσεις (πλην των ανισόπεδων κόμβων), καταργεί τη διακλάδωση και τις Σήραγγες της Τερψιθέας και χωροθετεί τη «Σήραγγα Υμηττού» στη θέση «Σακέτα» στο Βύρωνα. Για να καταλάβουμε τη λογική του Υπουργείου έχει σημασία να δούμε τόσο το έργο ως ένα ενιαίο πρόγραμμα οδοποιίας για την Αττική όσο και τα επιμέρους τμήματά του και τι εξυπηρετούν.

Το έργο αυτό καλείται να συνδέσει τα εξής σημεία της Αττικής μεταξύ τους με κύριο κριτήριο την επιχειρηματική τους ανάπτυξη και τη μεταφορά προϊόντων, εργατικού δυναμικού και καταναλωτών:

• Κέντρο Αθήνας
• Νότια προάστια
• Βόρεια προάστια
• Μεσόγεια
• Πρώην αεροδρόμιο Ελληνικού
• Παραλία Σαρωνικού από Πειραιά μέχρι Γλυφάδα
• Αεροδρόμιο Ελ. Βενιζέλος

Ειδικά για τα Μεσόγεια και το πρώην Αεροδρόμιο του Ελληνικού προγραμματίζονται και κατασκευάζονται θηριώδεις επιχειρηματικές, τουριστικές και οικιστικές επεκτάσεις που αναμένεται να δημιουργήσουν στην Αττική έναν πρόσθετο τεράστιο αριθμό μετακινήσεων, που αν δεν εξυπηρετηθεί με άλλα μέσα (μαζικής μεταφοράς), ουσιαστικά επιβάλλει την ανάπτυξη νέων οδικών αξόνων.

Και φυσικά προκειμένου να μην κορεσθούν και αυτοί μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα χρησιμοποιείται η πρακτική των «διοδίων», η οποία, εκτός της προφανούς τεράστια κερδοφορίας που επιφέρει σε αυτούς που αναλαμβάνουν το έργο, εξασφαλίζει την ανταγωνιστική λειτουργία του ιδιωτικού αυτού δικτύου με σταδιακή αύξηση των κομίστρων, έτσι ώστε αυτοί που μπορούν να πληρώσουν να πηγαίνουν γρήγορα στον προορισμό τους και όλοι οι άλλοι να συνωστίζονται στο εγκαταλελειμμένο δημόσιο οδικό δίκτυο της Αθήνας και στο ανεπαρκές δίκτυο ΜΜΜ.

Τα τμήματα του νέου δικτύου αυτοκινητοδρόμων, για τα οποία το Υπουργείο έχει εκπονήσει μελέτες και επιθυμεί αργά ή γρήγορα να υλοποιήσει είναι:

• Λεωφόρος Ελληνικού: με αφετηρία την παραλία και κατάληξη στο βουνό, οδεύει στο βόρειο όριο εντός του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού και υπόγεια κάτω από το δήμο Ελληνικού και έχει εισόδους στην Ποσειδώνος, τη Βουλιαγμένης και την Κύπρου στα όρια των τριών Δήμων (Ελληνικού, Γλυφάδας, Αργυρούπολης). Συνδέει την παραλιακή με την περιφερειακή Υμηττού.
• Περιφερειακή Υμηττού: οδεύει παράλληλα με τον Υμηττό, υπόγεια στους πρόποδές του και έχει εισόδους στον Βύρωνα (Σακέτα), στην Ηλιούπολη (Αγ.Μαύρα) και στην Αργυρούπολη εκεί που ενώνεται με τη Λ.Ελληνικού. Συνδέει τα νότια με τα βόρεια προάστια και αποτελεί τμήμα της ευρύτερης σύνδεσης νοτίων προαστίων με τα Μεσόγεια. Εναλλακτική λύση σε αυτήν αποτελεί ένα υπόγειο οδικό έργο κάτω από τη Λ. Βουλιαγμένης.
• Σήραγγες Υμηττού: οι σήραγγες αυτές είναι δύο. Μία στον Βύρωνα και μία στην Τερψιθέα. Εξυπηρετούν τη σύνδεση κέντρου Αθήνας και νοτίων προαστίων, αντίστοιχα, με τα Μεσόγεια. Παλιότερα το ΥΠΕΧΩΔΕ προωθούσε τη Σήραγγα Τερψιθέας και σήμερα προωθεί τη Σήραγγα Βύρωνα. Ωστόσο πρέπει να θεωρούμε ότι αποτελούν δύο φάσεις του ίδιου έργου και δεν θα εκπλαγούμε αν σε λίγα χρόνια ή ως εναλλακτική πρόταση μας προτείνουν τη Σήραγγα Τερψιθέας σε συνδυασμό ή αντί της Σήραγγας Βύρωνα.
• Υπόγεια έργα κέντρου Αθήνας: πρόκειται για υπόγεια έργα που στοχεύουν στη σύνδεση της Περιφερειακής Υμηττού και της Σήραγγας του Βύρωνα με τη Λ.Αλεξάνδρας και το κέντρο της Αθήνας. Θεωρούμε ότι πρόκειται για έργα δεύτερης φάσης του συνολικού δικτύου, αλλά αργά η γρήγορα θα ανακοινωθούν.

Μαζί με αυτά μελετάται και ένα τεράστιο δίκτυο αυτοκινητοδρόμων για τα Μεσόγεια, από τη Ραφήνα μέχρι το Σούνιο το οποίο ουσιαστικά προωθεί την επέκταση της Αθήνας σε όλη την Αττική χερσόνησο.

Συνεπώς, αυτά που ανακοίνωσε η κυβέρνηση είναι ένα μόνο τμήμα του συνολικού δικτύου αυτοκινητοδρόμων που θέλει να κατασκευάσει στην Αττική και πρέπει να το θεωρούμε απλά ως την «πρώτη φάση» των έργων ή αλλιώς την πρώτη επίθεση στις ανάγκες και τις επιθυμίες του εργαζόμενου κόσμου της Αθήνας, στο φυσικό και αστικό περιβάλλον της πόλης.

Και μιλάμε για «επίθεση», γιατί τα έργα αυτά διασφαλίζουν τεράστια κέρδη για αυτούς τους λίγους που επιδιώκουν με λύσσα και με βία τη μετατροπή της Αθήνας σε μια καπιταλιστική μητρόπολη της Μεσογείου και των Βαλκανίων, ενώ διαμορφώνουν για όλους εμάς ένα μοντέλο ζωής και πόλης που ταυτίζεται με την εκμετάλλευση ανθρώπου και φύσης, την υποβάθμιση του φυσικού και αστικού περιβάλλοντος και της ζωής στην πόλη και την προώθηση ενός πολιτισμού του τσιμέντου, της ασφάλτου, του ΙΧ και του κέρδους.

Τα έργα αυτά θα έχουν άμεσες επιπτώσεις στη ζωή μας γιατί:

1. με τις εκτεταμένες υπογειοποιήσεις που προωθούνται, όλες οι μέχρι σήμερα γνωστές και παραδεκτές από το Υπουργείο επιπτώσεις των έργων αυτών (ατμοσφαιρική ρύπανση, ηχορύπανση, αύξηση θερμοκρασίας, υποβάθμιση φυσικού τοπίου και περιβάλλοντος, αύξηση κυκλοφορίας, διακοπή επικοινωνίας πόλης-βουνού, υποβάθμιση περιοχών κατοικίας, συγκέντρωση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, όξυνση κοινωνικών ανισοτήτων) θα εμφανιστούν συγκεντρωμένες και πολλαπλάσιες στα σημεία που το δίκτυο έρχεται στην επιφάνεια. Αν μας ενοχλούν τα καυσαέρια ενός δρόμου που εκλύονται κατά μήκος του, ας φανταστούμε τα ίδια καυσαέρια να συγκεντρώνονται σε 2-3 σημεία του, συνιστώντας ουσιαστικά ένα «χημικό πόλεμο» για τους κατοίκους που έχουν την ατυχία να μένουν ήδη εκεί.

2. διατηρούμε επιφυλάξεις για το αν τα «υπόγεια» αυτά έργα θα κατασκευαστούν ως τέτοια ή αν τελικά σκάψουν όλο τον Υμηττό και μετά τον αφήσουν στο έλεος των αυτοκινήτων, χωρίς δηλαδή την κάλυψη του δρόμου και τη φύτευση κατά μήκος του. Σημειώνουμε ότι οι περιοχές από τις οποίες περνάει το έργο είναι όλες αναδασωμένες και φρεσκοφυτεμένες και αποτελεί έγκλημα η εκσκαφή τους.

3. οι θέσεις του Σακέτα και της Τερψιθέας που επιλέχθηκαν να γίνουν Σήραγγες είναι τα πλέον κατάφυτα σημεία του Υμηττού καθώς βρίσκονται μακριά από την πόλη και σήμερα χρησιμοποιούνται από τους κατοίκους για δασική αναψυχή και άθληση. Η θέση Σακέτα ουσιαστικά βρίσκεται εντός του Αισθητικού Δάσους Καισαριανής που αποτελεί μοναδικό τοπίο φυσικού περιβάλλοντος και δασικής αναψυχής δίπλα στην πόλη, που με πολύ κόπο οι προηγούμενες γενιές δημιούργησαν και διαφύλαξαν τόσα χρόνια τώρα.

4. θα αυξηθεί η κυκλοφορία γύρω από τους ανισόπεδους κόμβους και τις εισόδους και εξόδους στο δίκτυο. Και αφού θα πρέπει να πληρώσει κανείς διόδια δεν θα καταργηθούν τα κυκλοφοριακά προβλήματα στους υπάρχοντες δρόμους όπως ισχυρίζονται. Αντίθετα, επειδή οι νέοι δρόμοι ενθαρρύνουν περισσότερο κόσμο να χρησιμοποιεί το αυτοκίνητό του, θα αυξηθούν τα οχήματα στην πόλη και ορδές αυτοκινήτων θα διαπερνούν καθημερινά τους παρόδιους δήμους για να εισέλθουν στο δίκτυο. Είναι απολύτως βέβαιο ότι εξαιτίας του κόμβου της Κύπρου, τόσο η Γεννηματά και η Γούναρη θα κορεσθούν πέρα από κάθε προηγούμενο, όσο και η Αγ.Νεκταρίου θα αποκτήσει τέτοια κυκλοφορία που αργά η γρήγορα θα την μετατρέψουν και αυτή σε λεωφόρο.

5. Οι σήραγγες έχουν αυξημένο κίνδυνο τροχαίων ατυχημάτων γιατί δεν εξασφαλίζουν ορατότητα σε μεγάλο μήκος λόγω των τοίχων που τις περιβάλλουν. Οι προδιαγραφές κατασκευής σηράγγων είναι πολύ αυστηρές πια και είμαστε ιδιαίτερα επιφυλακτικοί για το αν πληρούνται στις συγκεκριμένες μελέτες.

6. Τα τροχαία ατυχήματα στις σήραγγες προκαλούν συχνά πυρκαϊές οι οποίες εκτονώνονται στα σημεία εξόδου. Στα σημεία αυτά όμως διαμένει κόσμος και πιθανά να υπάρχει και βλάστηση καθώς οι δρόμοι αναπτύσσονται στο βουνό.

7. Οι νέοι αυτοί δρόμοι και κάθε νέοι δρόμοι ουσιαστικά προωθούν την αυτοκίνηση ως τρόπο μεταφοράς. Καταναλώνουν χώρο, χρήματα, εργατικό δυναμικό και ενέργεια που αν χρησιμοποιούνταν για την άμεση ανάπτυξη πλήρους δικτύου ΜΜΜ (ειδικά μέσων σταθερής τροχιάς), πεζόδρομων και ποδηλατόδρομων, οι ανάγκες μετακίνησης των κατοίκων του λεκανοπεδίου θα υπερκαλύπτονταν και μάλιστα με έναν περιβαλλοντικά φιλικό και κοινωνικά δίκαιο τρόπο. Επίσης γεννούν νέες κυκλοφοριακές ανάγκες καθώς συντελούν στην αναδιάρθρωση της πόλης γύρω από αυτούς.

8. Η προώθηση του ΙΧ οδηγεί σε όλο και μεγαλύτερη μείωση των δημόσιων χώρων στην πόλη, εξαιτίας του δυσανάλογου χώρου που καταναλώνει το ΙΧ για να κινείται και να σταθμεύει. Αν μάλιστα κατασκευάζονταν τόσοι δρόμοι όσοι χρειάζονται για να μετακινούνται καθημερινά οι κάτοικοι μιας πόλης με τα αυτοκίνητά τους, η πόλη θα γινόταν ένα απέραντο αυτοκινητοδρόμιο.

9. Το πιο απτό παράδειγμα του προηγούμενου προβλήματος είναι η σημαντική μείωση της έκτασης του μητροπολιτικού πάρκου του Ελληνικού για την κατασκευή της Λεωφόρου Ελληνικού, των κόμβων και των χώρων στάθμευσης. Περίπου το 20% του Πάρκου θυσιάζεται στο βωμό του ΙΧ.

10. Οι επιπτώσεις της αυτοκίνησης δεν είναι μόνο τοπικές αλλά και παγκόσμιες καθώς το CO₂ που παράγεται από τα ΙΧ αποτελεί το 40% των ρύπων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου.

11. Η αυτοκίνηση είναι ο πλέον ανθυγιεινός τρόπος μεταφοράς γιατί έχει τα μεγαλύτερα ποσοστά ατυχημάτων (2.500 νεκροί ετησίως στη χώρα μας), ενώ προκαλεί και επιπτώσεις στην υγεία που οφείλονται στην ατμοσφαιρική και ηχητική ρύπανση, τον παθητικό τρόπο μεταφοράς και το συνολικότερο μοντέλο ζωής και πόλης που διαμορφώνουν.

Μετά από όλα αυτά, επισημαίνουμε ότι ούτε αιφνιδιαστήκαμε από το σχέδιο του ΥΠΕΧΩΔΕ, ούτε και πρόκειται να κάνουμε πίσω. Οι «αλλαγές» των σχεδίων είναι «δολώματα» για να σταματήσουμε τον αγώνα μας. Στο συρτάρι του Σουφλιά υπάρχουν έτοιμες μελέτες και εναλλακτικές λύσεις για όλα και αν ολιγωρήσουμε ή κοιτάξουμε μόνο το στενό μας τοπικό συμφέρον θα είμαστε εμείς αυτοί που αύριο θα δεχτούμε πρώτοι απ’ όλους τα έργα. Αντίθετα αν προχωρήσουμε αποφασιστικά στη δημιουργία δάσους στο χώρο της Αεροπορίας θα διασφαλίσουμε ότι η Αττική Οδός δεν θα περάσει από εκεί ποτέ!

Από την άλλη, τόσα χρόνια ακούμε για τα έργα αυτά και κανείς από όσους διατείνονται ότι μας αντιπροσωπεύουν στις θέσεις εξουσίας που εμείς τους χαρίσαμε δεν έχει κάνει το παραμικρό για να τα αποτρέψει. Η δημοτική αρχή Γλυφάδας επικροτεί μάλιστα τα έργα της κυβέρνησής της. Όσο για τις κυβερνήσεις και των δύο μεγάλων κομμάτων, πετάει ο ένας το μπαλάκι στον άλλον μέχρι να εμφανιστεί η κατάλληλη ώρα για να μας πιάσουν στον ύπνο και να τα χτίσουν όλα «εν μια νυκτί», όπως προσπαθεί η ΝΔ να κάνει σήμερα.

Ήρθε, λοιπόν, η ώρα των κατοίκων, ήρθε η ώρα να αρθρώσουμε εμείς τον δικό μας λόγο και να αντισταθούμε στις ταξικές επιλογές τους. Τον δρόμο δεν τον θέλουμε, γιατί είναι άδικος, είναι άχρηστος για τον εργαζόμενο κόσμο της Αθήνας, είναι καταστροφικός για τις περιοχές μας και το βουνό.

Την εκμίσθωση του πρώην αεροδρομίου για πραγματοποίηση αγώνων ράλι πήγαμε στην Κτηματική Εταιρία του Δημοσίου και την αποτρέψαμε! Την ίδια τύχη επιφύλαξε και στη Λ. Πικροδάφνης το κίνημα κατοίκων της περιοχής.

Εδώ και τώρα να συσπειρωθούμε όλοι γύρω από τις επιτροπές και τις συνελεύσεις κατοίκων σε όλους τους Δήμους, να αντισταθούμε οργανωμένα και αποφασιστικά για να αποτρέψουμε τα νέα σχέδιά τους.

Διεκδικούμε εδώ και τώρα!

• Καμία νέα λεωφόρος στην περιοχή.
• Δωρεάν μαζικές μεταφορές για τους κατοίκους και ειδικότερα τραμ, πεζόδρομους, ποδηλατόδρομους παντού.
• Αποκατάσταση και προστασία του βουνού, με άμεση απομάκρυνση των χρήσεων που το υποβαθμίζουν. Αναδάσωση και προστασία από πυρκαϊές.
• Επέκταση της Α΄ Ζώνης προστασίας του Υμηττού μέχρι το όριο της πόλης χωρίς καμία εξαίρεση για δήθεν «κοινωφελή» έργα.
• Έξω τα ΚΥΤ από το βουνό. Κανένα νέο ΚΥΤ στην Αττική.
• Απομάκρυνση του στρατοπέδου της Αεροπορίας από την Τερψιθέα και διαμόρφωση αισθητικού δάσους σαν της Καισαριανής. Να αποσυρθούν τα σχέδια του Δήμου για νεκροταφείο, χώρο μεταφόρτωσης απορριμμάτων και αθλητικό κέντρο.
• Το πρώην Αεροδρόμιο του Ελληνικού να γίνει Πάρκο Φυσικού Πρασίνου και Αναψυχής. Καμιά εμπορική ή επιχειρηματική δραστηριότητα. Ελεύθερη πρόσβαση σε όλους τώρα!
• Απομάκρυνση των ξενυχτάδικων και κάθε εγκατάστασης δημόσιας ή ιδιωτικής από την παραλία, αποκατάσταση της φυσικής της μορφής και απόδοσή της στους κατοίκους. Το κέντρο Ιστιοπλοΐας να αποδοθεί στο ναυταθλητισμό.
• Έλεγχο των χρήσεων γης. Κανένα υπερκατάστημα στη γειτονιά μας. Να τα μαζέψουν και να φύγουν!